پس آن کافران حرم و اولاد سیّد پیغمبران را در مسجد جامع دمشق که جای اسیران بود بازداشتند، و مرد پیری از اهل شام به نزد ایشان آمد و گفت : الحمدللّه که خدا شما را کشت و شهر ما را از مردان شما راحت داد و یزید را بر شما مسلّط گردانید. چون سخن خود را تمام کرد جناب امام زین العابدین علیه السّلام فرمود که ای شیخ ! آیا قرآن خوانده ای ؟ گفت : بلی ، فرمود: که این آیه را خوانده ای :
(قُلْ لا اَسْئَلُکُم عَلَیْهِ اَجْرا إ لا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبی )(۱).
گفت : بلی ، آن جناب فرمود: آنها مائیم که حقّ تعالی مودّت ما را مُزد رسالت گردانیده است ، باز فرمود که این آیه را خوانده ای ؟ (وَاتَ ذَاالْقُربی حَقَّهُ).(۲)

گفت : بلی ، فرمود که مائیم آن ها که حقّ تعالی پیغمبر خود را امر کرده است که حق ما را به ما عطا کند، آیا این آیه را خوانده ای ؟
(وَاعْلَمُوا اَنَّما غَنِمْتُم مِنْ شَیٍ فَاِنَّ للّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبی )(۳).
گفت : بلی ، حضرت فرمود که مائیم ذوی القربی که اَقربَ و قُرَبای آن حضرتیم . آیا خوانده ای این آیه را.
(اِنَّما یُریدُ اللّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ اَهْلَ الْبَیتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهیرا)(۴)
گفت : بلی ، حضرت فرمود که مائیم اهل بیت رسالت که حقّ تعالی شهادت به طهارت ما داده است . آن مرد پیر گریان شد و از گفته های خود پشیمان گردید و عمامه خود را از سر انداخت و رو به آسمان گردانید و گفت : خداوندا! بیزاری می جویم به سوی تو از دشمنان آل محمّداز جن و انس ، پس به خدمت حضرت عرض کرد که اگر توبه کنم آیا توبه من قبول می شود؟ فرمود: بلی ، آن مرد توبه کرد چون خبر او به یزید پلید رسید او را به قتل رسانید
منتهی الامال

______________________
۱ = سوره مبارکه شوری آیه ۲۳
ذَلِکَ الَّذِی یُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبَى وَمَن یَقْتَرِفْ حَسَنَهً نَّزِدْ لَهُ فِیهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ
این همان [پاداشى] است که خدا بندگان خود را که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده‏اند [بدان] مژده داده است بگو به ازاى آن [رسالت] پاداشى از شما خواستار نیستم مگر دوستى در باره خویشاوندان و هر کس نیکى به جاى آورد [و طاعتى اندوزد] براى او در ثواب آن خواهیم افزود قطعا خدا آمرزنده و قدرشناس است

۲ = شوره مبارکه اسرا آیه ۲۶
______________________
۱ = سوره مبارکه شوری آیه ۲۳
ذَلِکَ الَّذِی یُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبَى وَمَن یَقْتَرِفْ حَسَنَهً نَّزِدْ لَهُ فِیهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ
این همان [پاداشى] است که خدا بندگان خود را که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده‏اند [بدان] مژده داده است بگو به ازاى آن [رسالت] پاداشى از شما خواستار نیستم مگر دوستى در باره خویشاوندان و هر کس نیکى به جاى آورد [و طاعتى اندوزد] براى او در ثواب آن خواهیم افزود قطعا خدا آمرزنده و قدرشناس است
و حق خویشاوند را به او بده و مستمند و در راه‏مانده را [دستگیرى کن] و ولخرجى و اسراف مکن
۳ = سوره مبارکه انفال آیه ۴۱
وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَیْءٍ فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیلِ إِن کُنتُمْ آمَنتُمْ بِاللّهِ وَمَا أَنزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا یَوْمَ الْفُرْقَانِ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَاللّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ
بدانید که هر چیزى را به غنیمت گرفتید یک پنجم آن براى خدا و پیامبر و براى خویشاوندان [او] و یتیمان و بینوایان و در راه‏ماندگان است اگر به خدا و آنچه بر بنده خود در روز جدایى [حق از باطل] روزى که آن دو گروه با هم روبرو شدند نازل کردیم ایمان آورده‏اید و خدا بر هر چیزى تواناست
۴ = سوره مبارکه احزاب آیه ۳۳
إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا
خدا فقط مى‏خواهد آلودگى را از شما خاندان [پیامبر] بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند

ابوبصیر گوید: روزی رسول خدا (صلی الله علیه و آله ) نشسته بود که امیرمؤ منان علی (علیه السلام ) از راه رسید رسول خدا (صلی الله علیه و آله )به او فرمود: همانا در تو نمونه ها و شباهت هایی از عیسی بن مریم موجود است ، و اگر ترس این نبود که طوائفی از امت من درباره تو بگویند آنچه را نصاری درباره عیسی بن مریم گفتند (که او را خدا دانستند) همانا سخنی در فضیلت تو می گفتم که به هیچ دسته ای از مردم بر نخوری (و بر آنها نگذری ) جز آنکه خاک زیر پایت را برای برکت بردارند، (از این سخن رسول خدا (صلی الله علیه و آله ) آن دو مرد عرب و هم چنین مغیره بن شعبه و چند تن از قریش به خشم آمده گفتند: برای عموزاده اش مانندی پیدا نکرد که بدان مثل زند جز عیسی بن مریم .
ادامه نوشتار »

امام پنجم در تفسیر قول خدای عز و جل (مائده ۵۵):
همانا ولی شما خدا و رسول او است آنان که ایمان دارند تا آخر آیه فرمود جمعی از یهودیان مسلمان شدند مانند عبد الله بن سلام و اسد و ثعلبه و ابن یامین و ابن صوریا و نزد پیغمبر (ص) آمدند و گفتند یا نبی الله موسی یوشع بن نون را وصی خود کرد وصی شما کیست ؟ کی پس از تو سرپرست ما است این آیه نازل شد که ولی شما خدا و رسول او است و آن کسانی که گرویدند و نماز برپا کردند و زکاه پرداختند و در رکوعند سپس رسول خدا فرمود برخیزید برخاستند و بمسجد آمدند ناگاه سائلی بیرون میشد فرمود ای سائل کسی چیزی بتو نداد؟
ادامه نوشتار »

بدر بن خلیل اسدى گوید: شنیدم از امام باقر (علیه السلام ) که در تفسیر گفتار خداى عزوجل که فرماید: (وچون عذاب ما را احساس کردند از آن گریزان شدند، نگریزید و باز گردید به سوى خوش گذرانى و لذتها و مسکنهاى خویش تا شاید پرسش شوید) (سوره انبیاء آیه ۱۳) فرمود: چون حضرت قائم قیام کند و به سراغ بنى امیه در شام بفرستد آنها به سوى روم فرار کنند، به آنها گویند: ما شما را راه ندهیم تا به دین نصرانیت (و مسیح ) در آئید، آنها صلیبها بگردن بیاویزند و بدین ترتیب رومیان آنها را بپذیرند، و چون یاران حضرت قائم به جنگ رومیان روند آنها امان خواهند و پیشنهاد صلح کنند، یاران حضرت قائم گویند: ما صلح نکنیم تا کسانیکه از ما به شما پناهنده شده اند تسلیم ما کنید، آنان نیز پناهندگان را تسلیم کنند، و این است معناى گفتار خداى تعالى : (نگریزید و باز گردید به سوى آن خوشگذرانى و لذتها و مسکنهاى خویش شاید پرسش شوید) فرمود: از (جاى ) گنجهاى ایشان بپرسند با اینکه خود داناتر است (ولى بپرسند تا بر آنها سخت تر آید) در این هنگام است که گویند: (اى واى بر ما که ستمگر بودیم ، و پیوسته این سخن را گویند تا درو شده و بى جانشان کنیم ) (آیه ۱۴ و ۱۵) یعنى بوسیله شمشیر

ابوبصیر گوید: به امام عرض کردم : (معناى ) گفتار خداى تعالى (چیست که فرماید:) (به خدا قسم خورندقسمهاى مؤ کد که هر که بمیرد خداوند زنده اش نمى کند (چنین نیست ) بلکه وعده اى کرده که حق است (و حتما انجام دهد) ولى بیشتر مردم نمى دانند، (سوره نحل آیه ۳۸) فرمود: اى ابابصیر تو در این آیه چه مى گوئى (و از مردم چه شنیده اى ؟) عرض ‍ کردم : مشرکان چنین مى پنداشتند و براى رسول خدا (صلى الله علیه و آله ) نیز سوگند مى خورند که خدا مردگان را زنده نمى کند؟ فرمود: نابود باد هر که چنین گوید از اینها بپرس که مشرکان بخدا قسم مى خوردند یا بلات و عزى ؟ (و در این آیه خدا مى فرماید به خدا قسم مى خوردند پس معلوم شود مقصود مشرکان قریش نیستند) گوید: عرض کردم : قربانت پس شما معناى آن را به من یاد ده ، فرمود: اى ابابصیر هنگامى که قائم ما قیام کند خداوند گروهى از شیعیان ما را که دسته هاى شمشیرشان را روى دوششان گذارده اند زنده کند، این خبر بگوش جمعى از شیعیان ما که هنوز نمرده اند برسد آنها به هم گویند: فلانى و فلانى از گورها زنده شده اند و همراه حضرت قائم هستند، ولى چون بگوش دشمنان ما برسد گویند: اى گروه شیعه چقدر دروغ گوئید اکنون هم که دولت دست شما است باز هم دروغ گوئید نه به خدا این افراد (که مى گوئید) زنده نشده اند و تا روز قیامت هم زنده نخواهند شد، پس خداى تعالى گفتار ایشانرا در این آیه حکایت فرموده است

محمد از پدرش روایت کرده که گفت : از امام صادق (علیه السلام ) راجع به گفتار خداى تعالى پرسیدم که فرماید: (آیا داستان حادثه فرا گیرنده بتو رسیده ) (سوره غاشیه ) فرمود: حضرت قائم است که آنها را با شمشیر فرا گیرد، عرض کردم : (چهره هائى در آنروز ترسانند) (یعنى چه ؟) فرمود: فروتن و زبونند که توانائى جلوگیرى ندارند، عرض کردم ؟ (عامله – عمل کننده ) (یعنى چه ؟) فرمود: یعنى بغیر آنچه خدا نازل فرموده عمل کرده اند، عرض کردم : (ناصبه – نصب کننده ) (یعنى چه ؟) فرمود: یعنى غیر زمامداران به حق را منصوب کرده اند، عرض کردم : (داخل آتش سوزان شوند) (معنایش چیست ؟) فرمود: داخل آتش جنگ دنیا در زمان حضرت قائم گردند و در آخرت در آتش دوزخ

و نیز ابوبصیر گوید: پرسیدم از امام صادق (علیه السلام ) درباره گفتار خداى عزوجل که فرماید: (سوگند به خورشید و تابشش ) (سوره شمس ) فرمود: مقصود از خورشید رسول خدا (صلى الله علیه و آله ) است که خداى عزوجل بوسیله او دین را براى مردم روشن کرد، عرض کردم : (و سوگند به ماه وقتى که از پى آن در آید) (معنایش چیست )؟ فرمود: مقصود امیر المؤ منین (علیه السلام ) است که از پى رسول خدا (صلى الله علیه و آله ) آمد، و آن حضرت دانش را بطور کامل در او دمید (چنانچه ماه از خورشید کسب نور مى کند على (علیه السلام ) از رسول خدا (صلى الله علیه و آله ) کسب دانش کرد) گوید: عرض کردم : (و سوگند به شب وقتى که زمین را فرا گیرد) (تفسیرش چیست ؟) فرمود: آنها پیشوایان ناحق هستند که از روى خودسرى در برابر خاندان رسول خدا (صلى الله علیه و آله ) کار خلافت را بدست گرفتند و به مسندى نشستند که خاندان رسول بدان مسند سزاوارتر از ایشان بودند، پرده تاریکى را با ستم و انحراف خود بر دین خدا پوشاندند و خداوند کار آن را به این بیان حکایت کرده که فرمود: (و سوگند به شب وقتى که زمین را فرا گیرد) گوید: عرض کردم : (سوگند به روز هنگامیکه زمین را روشن کند) (معایش چیست ؟) فرمود: او امام از نژاد فاطمه علیها السلام است که از دین رسول خدا (صلى الله علیه و آله ) از او پرسش شود و او آن را براى پرسش کننده روشن و آشکار سازد و خدا عزوجل این جریان را بدین گفتار حکایت کرده که فرمود: (سوگند به روز هنگامیکه آن را روشن کند).