در ضمن یک خبر طولانی و پرسشهای بسیاری که راهبی بنام شمعون بن لاوی بن یهودا یکی از حواریون عیسی از آن حضرت فرمود و او را در همه مسائل بسیارش پاسخ داد تا باو ایمان آورد و او را تصدیق کرد و ما همان اندازه نیاز از این خبر را نقل کردیم.
از آن جمله شمعون گفت بمن بگو: عقل چیست و چگونه است و چه از آن منشعب می شود و چه منشعب نمیشود و همه طوائف آنها را شرح بده؟ رسول خدا (ص) فرمود: راستی عقل پابندیست از نادانی و نفس اماره چون پلیدترین جانورانست و اگر پای بند نداشته باشد هار می شود پس عقل پابند نادانی است، خداوند عقل را آفرید و به او فرمود روی آور، او روی آورد و به او فرمود رو برگردان او هم رو برگردانید خدا تبارک و تعالی فرمود بعزت و جلالم سوگند خلقی نیافریدم از تو بزرگتر و فرمانبرتر باشد بتو آغاز کنم و تو را بدرگاه خود برگردانم مزد و ثواب از آن تو است و کیفر هم بر دوش تو است، از عقل بردباری پدید شد و از بردباری دانش و از دانش رهیابی پارسائی و از پارسائی خودداری و از خودداری آزرم و از آزرم سنگینی و از سنگینی و پایداری پی گیری کار خوب و از پی گیری کار خوب بدداشتن شر و از بدداشتن شر پیروی اندرزگو، این ده صنف از انواع خیر و اخلاق خوبست و هر کدام ده دیگر را در بر دارند
از بردباری است: ۱- دنبالگیری زیبائی ۲- همنشینی نیکان ۳- بر آمدن از زبونی ۴- برآمدن از پستی ۵- رغبت بنیکی ۶- تقرب بدرجات بلند ۷- گذشت ۸- مهلت بخشی ۹- احسان ۱۰- خموشی اینها برای خردمند از حلمش منشعب شوند. و اما آنچه از دانش منشعب شود: ۱- بی نیازی گر چه ندار باشد ۲- بخشش گر چه دریغکار است ۳- هیبت و گر چه نرمش کند ۴- سلامت و گر چه بیمار بود ۵- نزدیکی و گر چه دور است ۶- آزرم و گرچه پرروئی کند ۷- سروری و گر چه زبونست ۸- شرافتمندی و گر چه پست است ۹- حکمت ۱۰- بهرهمندی . اینها است که برای خردمند از دانش او خیزد خوشا بر آنکه خرد و دانش یافت
ادامه دارد
تحف العقول