عیسی (ع ) یاران خویش را می گفت ای بندگان خدا! بحق به شما می گویم که : به دریافت آخرت نایل نخواهید شد، مگر با ترک شهوات دنیا. به عریانی به دنیا آمدید و به عریانی خواهید رفت . بهوش باشید! که در این میان چه کنید؟
****************************
وزیری گفته است : از آن کس در شگفتم ، که برده ای را به مالش می خرد، و آزاده ای را به عملش نمی خرد. آن که همتش همانست که به شکم رساند، بهایش همانست که از آن خارج می شود.
*************************
از سخنان معروف کرخی : سخن بنده در آن چه که به او مربوط نیست ، سبب خواری او در درگاه خداوندیست .
*****************
حکیمی به دوستش چنین نوشت : اما بعد، مردم را به رفتار خویش پند ده ! نه به گفتار خویش . از پروردگار به قدر نزدیکی خود به او شرم دار! و به اندازه توانائیش از او بیم دار!
**********************************
از سخنان عیسی که – بر پیامبر ما و او درود باد! – آن که گناهی کوچک ورزد، با آن که گناهی بزرگ ورزد، برابرند، پرسیدند، چگونه چنین است ؟ گفت : جراءت ، یکی ست و آن که از دزدی ذرت نگذرد، از دزدی مروارید نیز نگذرد.

علم از بهر دین پروردنست نه از بهر دنیا خوردن
هرکه پرهیز و علم و زهد فروخت
خرمنی گرد کرد و پاک بسوخت
**************************
عالم ناپرهیزگار کور مشعله دار است
***********************
ادامه نوشتار »

از سخنان ارسطو: اگر خواهى بدانى که آدمى تواند تا شهوات خویش در اختیار گیرد، بنگر! که تا چه اندازه تواند که زبان خویش نگه دارد. و نیز گفت روح در جسم نیست ، بلکه جسم در روح است . چه ، روح از بدن وسیع تر است .
کشکول شیخ بهایی

از سخنان رمزآمیز حکیمان است که : زمین ، هیچ گاه بى بهار نیست . و معناى آن این است که کسب کمال ، در هر زمان میسر است . چه به هنگام جوانى و چه میانسالى و چه پیرى . و دست شستن از فضیلت آموزى ، هیچگاه سزوار نیست ، و چه نیکو گفت ، آن که گفت :
هنگام بهار است . اى رفیق ! دلم را درمان کن ! و دستم را از جام باده تهى مگذار! بلبل مى خواند و مى گوید: بهوش باشید! که عمر مى گذرد و گذشته ، باز نمى آید.
********************
مردى گفت : سخت ترین چیزها آن ست که انسان به چیزى دست یابد، که نمى خواهد. حکیمى سخن او شنید و گفت : سخت تر از آن ، آن ست که به آن چه مى خواهد، دست نیابد.

هرگاه دانشمندى همنشینى سلطان پیشه کند، بدان که دزدى بیش نیست و زنهار که ترا نفریبد! به این که گوید: رد ستمى مى کند، یا دفاع از مظلومى . که همانا این ، فریب شیطان است ، که دانشمندان بدکار، آن را نردبان خویش ‍ ساخته اند.
**************
حکیمى گفت : هر گاه به دانشى دست یاقتى ، نور علم را به تیرگى گناهان ، خاموش مساز! که در آن روز که دانشمندان به نور دانش خویش راه مى سپرند، تو در تاریکى مى مانى و از پیامبر (ص ) است که فرمود: خیانت مرد در علم ، بدتر از خیانت او در مال است
کشکول شیخ بهایی

اگر عالمى در دنیا پرهیزگار نباشد، عذاب مردم روزگار خویش است . آن که براى مردن آماده نباشد، مرگ او، مرگ ناگهانى ست ، هر چند که سالى بسترى باشد.
******************************
دیگرى گفته است : در این روزگار، آن که جویاى دانشمندى باشد، که به دانش خویش عمل کند، بى دانشمندى خواهد ماند و آن که در طلب طعامى بى شائبه باشد، بى طعمام مى ماند و کسى که دوستى بى عیب طلب کند، بى دوست خواهد بود.
***************************
حکیمى را گفتند: چگونه است که سنگینى گران جانان سنگین تر از باریست که بر دوش کشند گفت : از آن رو که بار گران ، سنگینى جسم و جانست و گرانى گران جانان ، سنگینى روح
کشکول شیخ بهایی

ربیع بن خیثم را گفتند: هیچ ندیدیم که کسى را غیبت کنى . گفت : (از خویش خوشنود نیستم ، تا به نکوهش دیگران بپردازم . سپس خواند:
بر خویشتن مى گریم ، بر دیگرى نمى گریم . آنچنان به خویش مشغولم ، که به دیگران نمى پردازم
********************************
ابن عباس که – خدا از او خشنود باد -! گفت : بنده ، آنگاه به خدا نزدیکترست که اگر چیزى خواهد، از ((او)) خواهد و آنگاه ، از او دورتر است که اگر چیزى خواهد، از ((ایشان )) خواهد.
*************************
ادامه نوشتار »

اومیروس گفته است : خوى بد خود را متهم بدار! که اگر به خواست هاى دنیایى خود برسد، همچون هیزم است براى آتش و آبست براى ماهى و اگر آن را از خواسته هایش بازبدارى و میان آن و خواسته هایش فاصله بیفتد، خاموش مى شود. همچنان که آتش در اثر نبودن هیزم خاموش ‍ مى شود و همچنان که بى آبى ، ماهى را هلاک مى کند.
همچنان که مردمک چشم ، به هنگام درد، یا ناراحتى دیگر، از نور خورشید بى نصیب مى ماند، چشم بصیرت نیز با آسیب پذیرى از هوس و پیروى از شهوات و آمیزش با مردم دنیا از ادراک نورهاى قدسى محروم مى ماند و از ذوق لذتهاى انسى محجوب
کشکول شیخ بهایی

امام صادق (علیه السلام ) فرموده که امیرمؤ منان (علیه السلام ) فرمود: همانا روزگارى بر مردم بیاید که شخص گنه پیشه و بد کار را ظریف و زیرک شمارند، و شخص پر رو و بى شرم را به خود نزدیک کرده و مقرب نزد اشخاص واقع گردد، و شخص با انصاف را ناتوان شمرند! بدان حضرت گفتند: اى امیرمؤ منان در چه زمان این جریان پیش آید؟ فرمود: هرگاه امانت را غنیمتى دانند (و بصاحبش نپردازند) و زکات را غرامت (تاوان و زیان ) دانند، و عبادت را وسیله اى براى گردن فرازى و برترى بر مردم گیرند، وصله رحم (یا دستگیرى از مستمندان ) را وسیله براى منت گذارى قرار دهند (و به اینکار بر مردم یا بر برخویشان و مستمندان منت گذارند)؟ عرض ‍ کردند:اى امیرمؤ منان این جریان چه وقت خواهد بود؟ فرمود: آنوقتى که زنان (برمردان ) تسلط یابند، و کنیزکانرا (بر کارها) تسلط دهند، و کودکان را فرمانروائى دهند

ابوحمزه ثمالى گوید: حضرت على بن الحسین (علیه السلام ) مى فرمود: به راستى محبوبترین شما در نزدخداى عزوجل آنکسى است که کردارش بهتر باشد، و همانا بزرگترین شما در پیشگاه خدا از نظر کردار آنکسى است که رغبت و اشتیاقش بدانچه نزد خدا است بزرگتر باشد (مجلسى (رحمه الله علیه ) گوید: یعنى نشانه زیادى شوق به حق زیادى عمل و کردار است ) و آنکسى بهتر از عذاب خدا نجات یابد که ترسش از خدا بیشتر و بهتر باشد، و همانا نزدیکترین شما به خدا کسى است که خلقش نیکوتر باشد، و پسندیده ترین افراد شما در نزد خدا کسى است که بر عیال (و نانخوران ) خود فراختر گیرد، (و بهتر بزندگى آنها توسعه دهد) و گرامى ترین شما در پیشگاه خدا پرهیزکارترین شما از خدا است