فرمود: هر که شام و بام کند و سه چیز را دارا باشد نعمت دنیا بر او تمام است هر که در بام و شامش تندرست باشد و آسوده خاطر و خوراک یک روز را دارد، و اگر چهارمین نعمت را داشته باشد نعمت دنیا و آن سرا را دارد و آن ایمانست.
*****************
فرمود: رحم کنید بر عزیزی که خوار شده و توانگری که ندار شده و دانشمندی که گرفتار نادان است.
**********************
فرمود: در دو صفت بیشتر مردم فریب خورده باشند تندرستی و آسودگی (یعنی به آنها توجه ندارند)
***************************
فرمود: دلها در بند دوستی آن کسند که نیکی به آنها کرده و دشمنی آن که بدی بدانها کرده است
************************
فرمود: ما گروه پیمبران مأموریم که با مردم به اندازه خردشان سخن کنیم.
********************
فرمود: ملعونست کسی که رنج خود بر مردم اندازد.
************************
فرمود: عبادت هفت جزء است و برتر همه کسب حلال است.
تحف العقول
حکمت ۱۴۰
قناعت و بی نیازی
(اقتصادی ) و درود خدا بر او، فرمود: آن که میانه روی کند تهیدست نخواهد شد.
حکمت ۱۴۱
راه آسایش
(اجتماعی ، اقتصادی ) و درود خدا بر او، فرمود: اندک بودن تعداد زن و فرزند یکی از دو آسایش است.
حکمت ۱۴۲
دوستی ها و خردمندی
(اخلاقی ، اجتماعی ) و درود خدا بر او، فرمود: دوستی کردن نیمی از خردمندی است.
حکمت ۱۴۳
غمها و پیری زودرس
(اخلاقی ، بهداشت روانی ) و درود خدا بر او، فرمود: اندوه خوردن، نیمی از پیری است.
حکمت ۱۴۴
تناسب بردباری با مصیبتها
(اخلاقی ، معنوی ) و درود خدا بر او، فرمود: صبر به اندازه مصیبت فرود آید، و آن که در مصیبت بی تاب بر رانش زند، اجرش نابود می گردد.
حکمت ۱۴۵
عبادتهای بی حاصل
(اخلاقی ، معنوی ، عبادی ) و درود خدا بر او، فرمود: بسا روزه داری که بهره ای جز گرسنگی و تشنگی از روزه داری خود ندارد، و بسا شب زنده داری که از شب زنده د اری چیزی جز رنج و بی خوابی به دست نیاورد خوشا خواب زیرکان، و افطارشان
امام صادق (علیه السلام ) فرموده که امیرمؤ منان (علیه السلام ) فرمود: همانا روزگارى بر مردم بیاید که شخص گنه پیشه و بد کار را ظریف و زیرک شمارند، و شخص پر رو و بى شرم را به خود نزدیک کرده و مقرب نزد اشخاص واقع گردد، و شخص با انصاف را ناتوان شمرند! بدان حضرت گفتند: اى امیرمؤ منان در چه زمان این جریان پیش آید؟ فرمود: هرگاه امانت را غنیمتى دانند (و بصاحبش نپردازند) و زکات را غرامت (تاوان و زیان ) دانند، و عبادت را وسیله اى براى گردن فرازى و برترى بر مردم گیرند، وصله رحم (یا دستگیرى از مستمندان ) را وسیله براى منت گذارى قرار دهند (و به اینکار بر مردم یا بر برخویشان و مستمندان منت گذارند)؟ عرض کردند:اى امیرمؤ منان این جریان چه وقت خواهد بود؟ فرمود: آنوقتى که زنان (برمردان ) تسلط یابند، و کنیزکانرا (بر کارها) تسلط دهند، و کودکان را فرمانروائى دهند
از آن حضرت (ع) روایت شده که فرمود:
نماز نافله تقرب بدرگاه خدا است براى هر مؤمن.
حج جهاد هر ناتوانست،
براى هر چیزى زکاتیست و زکاه تن روزهاى مستحبى است،
بهترین عبادت پس از معرفه انتظار فرج است،
هر که پیش از ستایش بر خدا و صلوات بر پیغمبر (ص) دعا کند چون کسیست که بىزه کمان کشد،
هر که یقین بعوض گرفتن دارد عطا بخشى کند،
راستى مرد کسیست که میانه روى کند،
تدبیر نیمى از زندگى است، و مهرورزى با مردم نیمى از عقل است،
هم بسیار مایه پیریست، و شتابزدگى کجخوئیست،
کمى عیال یکنوع توانگریست،
هر که پدر و مادر را اندوهگین کند آنان را ناسپاسى کرده،
هر که هنگام مصیبت دست بر زانو زند یا بدست دیگر کوبد اجر خود را برده، مصیبتى که با صبر اجر دارد مصیبت نیست،
استرجاع (گفتن إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ) هنگام آسیب رسیدنست،
احسان بجا نیست مگر بدین دار یا بخانواده دار.
خدا کمک را باندازه مصرف نازل میکند، و صبر را باندازه مصیبت،
هر که اقتصاد کند و قناعت نماید نعمتش بپاید، و هر که بىجا خرج کند یا بىاندازه نعمتش از دست برود.
پرداخت امانت و راستى روزى آورند، و خیانت و دروغ ندارى و دوروئى،
چون خدا بد مورچه را خواهد بدو دو بال دهد تا بپرد و پرندههایش بخورند، احسان در نظر مؤمن احسان نیست مگر با سه شرط، کوچک شمردن، و نهان داشتن، و فورى بودن،
هر که احسان خود را بمؤمن کم شمرد برادر خود را بزرگ شمرده، و هر که احسانش بوى بزرگ شمرد برادر را کم گرفته،
هر که احسانى که کرده نهان دارد ستوده کردار است، و هر که در انجام وعده خود شتاب کند عطاى خود را گوارا کرده.
تحف العقول